०१. स्वातंत्र्य हिरावल्या गेलेल्या प्रत्येक लहान मुलाला (वयोमर्यादा १८ पर्यंत) कायद्दयाकडे दाद मागण्याचा अधिकार आहे.०२. दर्जा, कार्य, विचार व मत या संबंधात लहान मुलांवर कोणत्याही प्रकारची सक्ती झाल्यास, शिक्षा झाल्यास अथवा भेदभाव केला गेला तर, सरकार मुलांना संरक्षण देइल.
०३. कोणत्याही मुलाच्या व्यैयक्तिक आणि कौटंबिक जीवनात कुणालाही हस्तक्षेप / ढवळाढवळ करता येणार नाही. त्यांच्या आत्मसंन्मानावर आणि चारित्र्यावर कुणालाही प्रहार करता येणार नाही.
०४. सर्व प्रकारच्या लैंगिक छळांपासून, शोषणापासून आणि दुरुपयोगापासून लहान मुलांचे रक्षण व्ह्यायला हवे. सरकारने राष्ट्रीय व अंतर्राष्ट्रीय पातळीवर या प्रकारच्या छळाला प्रतिबंध करणारी उपाययोजना करायला हवी.
०५. शिक्षणाचा अधिकार (RTE) कायदा: शिक्षण हक्क कायदा, 2009, 6 ते 14 वर्षे वयोगटातील मुलांसाठी मोफत आणि सक्तीचे शिक्षण सुनिश्चित करतो. हे भेदभाव प्रतिबंधित करते आणि सर्वसमावेशक शिक्षणाला प्रोत्साहन देते.
०६. बालमजुरीपासून संरक्षण: बालकामगार (प्रतिबंध आणि नियमन) कायदा, 1986 यासह विविध कायदे, मुलांचे धोकादायक मजुरांपासून संरक्षण करणे आणि त्यांचा शिक्षणाचा हक्क आणि सुरक्षित वातावरण सुनिश्चित करणे हे आहे.
०७. बालविवाहापासून संरक्षण: बालविवाह प्रतिबंध कायदा, 2006, बालविवाह रोखण्यासाठी मुलींसाठी विवाहाचे कायदेशीर वय 18 वर्षे आणि मुलांसाठी 21 वर्षे निर्धारित करते.
०८. संरक्षणाचा अधिकार: बाल न्याय (मुलांची काळजी आणि संरक्षण) कायदा, 2015, कायद्याच्या विरोधातील मुलांचे संरक्षण आणि पुनर्वसन सुनिश्चित करतो. हे काळजी आणि संरक्षणाची गरज असलेल्या मुलांच्या कल्याणावर देखील लक्ष केंद्रित करते.
०९. पोषणाचा अधिकार: एकात्मिक बाल विकास सेवा (ICDS) कार्यक्रम गरोदर आणि स्तनदा मातांसह 6 वर्षांखालील मुलांना पूरक पोषण, आरोग्य सेवा आणि प्रीस्कूल शिक्षण प्रदान करतो.
१०. ओळखण्याचा अधिकार: आधार कार्ड प्रणाली मुलांना कायदेशीर ओळख असल्याची खात्री करण्यात मदत करते, जी विविध सरकारी सेवा आणि हक्क मिळवण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे.
११. सहभागाचा अधिकार: भारतातील मुलांना त्यांचे मत व्यक्त करण्याचा आणि त्यांच्याशी संबंधित प्रकरणांमध्ये ऐकून घेण्याचा अधिकार आहे. विविध मंच आणि यंत्रणा बालकांच्या सहभागाला आणि वकिलीला प्रोत्साहन देतात.
१२. लैंगिक शोषणापासून संरक्षण: लैंगिक अत्याचारापासून बालकांचे संरक्षण (POCSO) कायदा, 2012 सारखे कायदे लैंगिक शोषण आणि शोषणापासून बालकांचे संरक्षण करण्यासाठी आहेत.
१३. आरोग्य सेवेचा अधिकार: मुलांचे सर्वांगीण कल्याण सुनिश्चित करण्यासाठी सरकार लसीकरण कार्यक्रम, मातृत्व लाभ आणि आरोग्य सेवा प्रदान करते.
१४. खेळण्याचा अधिकार: मुलाच्या विकासात खेळाचे आणि मनोरंजनाचे महत्त्व ओळखून, मुलांना खेळ आणि मनोरंजनात्मक क्रियाकलापांमध्ये सहभागी होण्याच्या संधींना प्रोत्साहन देण्यावर भर आहे.
कृपया लक्षात घ्या की कायदे आणि धोरणे कालांतराने बदलू शकतात, त्यामुळे सर्वात अचूक आणि अद्ययावत माहितीसाठी भारतातील बाल हक्कांसंबंधी नवीनतम कायदेशीर तरतुदी आणि अद्यतनांचा संदर्भ घेणे आवश्यक आहे.
लहान मुलांच्या न्यायालयं स्थापनेमागिल उद्देश्य:
०१. अपहरण, अवैध विक्री, शारीरिक वा मानसिक छळ, कोंडून अथवा डांबून ठेवणे, त्यांच्यावर अवाजवी निर्बंध घालणे, सक्ती करणे यासारख्या लहान मुलांविरुद्धाच्या गुन्ह्यांना आळा बसावा.०२. गुन्हेगारांना लगेच शिक्षा व्हावी आणि मुलांना न्याय मिळावा म्हणून ही न्यायालयं उपयुक्त ठरतील.
०३. मुलांना निर्भय, तणावमुक्त जगता आले तरच त्यांचा विकास होइल आणि नागरिक म्हणून ते आपली जबाबदारी नीट पार पाडतील.
०४. त्यासाठी ही न्यायालयं आवश्यक आहेत.
आपले काय मत आहे ते कळवा….
संबंधित पुष्प :
01. Child's Global Fleshiness : (मुलांमधिल लट्ठपणाचा जागतिक रोग) - १
02. Child's Global Fleshiness : Child's Global Fleshiness : (मुलांमधिल लट्ठपणाचा जागतिक रोग) - २
03. Child's Global Fleshiness : How to measure weight? (वजन कसे मोजावे?) - ३
04. Kid's Breakfast (मुलांचा खाऊ )
05. Be aware about kid's fever (मुलांचे तापेपासून स्वंरक्षण)
06. ICU : Ice Cream Unit
07. A Solution on Bed Weting : Homeopathy (मुलांच्या बेड वेटिंगवर उपाय)
08. How to measure weight? (वजन कसे मोजावे?) - ३
09. Sweet Medicine on Maleriya (मलेरियावर गोड औषध)
10. Kids and Rules of Massage (मुले आणि मालिश करण्याचे नियम)
11. What is the importance of beauty sleep in your kid's life? (मुलांसाठी झोप किती महत्वाची?)
12. Anti Oxidents : Keep Disease Away (एंटी आँक्सिडेंटस : दूर ठेवा आजारपणाच्या तक्रारी)
13. Milk : The Best Food Forever! (दूध एक उत्तम आहार)
14. If someone afflicted at home (घरात जर कुणी आजारी असेल तर )
15. Kids, please do not habitual with Fast Food..!!!
16. How toxins enter our body?
17. Useful Websites for Kids (मुलांसाठी उपयुक्त वेबसाइट्स)
18. While Conversation With Kids (मुलांशी संवाद साधताना)
19. Cryos : The First International Sperm Bank In India (भारतातील पहिली आंतरराष्ट्रीय वीर्य बैंक)
20. Stressful Period Before Delivery May Affect the Growth of Your Baby (प्रसूतिपूर्व काळात ताणाचा संतातिवर परिणाम शक्य)
21. Mom and Dad,Please change your attitude (मम्मी आणि पप्पा आता तरी बदला ना!)
22. Calcium Bank for your child
23. Kindergarchy : The Rules by Children
24. How safe are baby products?
25. How important the stickers on baby products?
26. What to do before your baby comes?
27. Baby Products - Money Saving Tips
28. Adults too can suffer from Whooping Cough
29. What's wrong with baby? Yeah! They are crying!
30. Calcium may significantly improve kid's bone health
31. An open letter to all young mom
32. Acne Products : Your Transforming Skincare
33. Some Health Tips for you all
34. How to get cured of diarrhoea - 1
35. What causes Diarrhoea? - 2
36. Tongue display helps recover balance problem
37. Diarrhoea in Children - 3
38. Get prominent skin with Resurgence
38. Homework in progress - 1
39. Homework in Progress : Regular overview - 2
40. Protect your grandparents with Medical Alarm
41. Homework in Progress : Make it a Quiz Time - 3
42. Homework in Progress - Postitive Feedback Counts - 4
43. Get Tea Bonanza at EnglishTeaStore.com
44. Homework in Progress : Break Point - 5
45. Homework in Progress : Do not think twice, just log on - 6
46. A judgement court for kids (शोषित पिढीत मुलांना न्याय लवकर मिळावा म्हणुन ख़ास न्यायालयाची स्थापना)
